Mapa myśli, a analiza filmu

Mapowanie myśli stosowane jest najczęściej do szybkiego, skutecznego zapamiętywania i przyswajania wiedzy oraz twórczego planowania pracy. Sposób ten można z powodzeniem użyć także podczas szkolnej analizy filmu. Metoda ta, za pomocą czytelnego schematu (mapa), pozwala bowiem uchwycić ulotne, indywidualne i niepowtarzalne wrażenia uczniów, które pojawiają się w momencie obcowania z materią filmową. Mapę taką można potraktować wówczas, jako punkt wyjścia do kompleksowej analizy i interpretacji dzieła filmowego w warunkach szkolnych.

Podczas analizy dzieła filmowego, przygotowana mapa, np. do wybranej sceny, lub dłuższego fragmentu (tu trzeba zaznaczyć, że mapa nigdy nie będzie skończonym produktem, bo umysł nieustannie kojarzy i szuka kolejnych analogii) może pełnić rolę drogowskazu, który wyznaczy kierunek myślenia o filmie. Jeżeli pierwszym skojarzeniem, jakie uczniowie zapiszą na mapie np. po projekcji „Kanału” Andrzeja Wajdy będzie „nieszczęśliwa historia miłosna”, to właśnie takim tropem powinniśmy podążyć. Takie „nietypowe” skojarzenie może zupełnie odmienić perspektywę odbioru działa filmowego.

Modelowanie finansowe projektu filmowego

Mapowanie myśli umożliwia także prześledzenie samego procesu odbioru filmu. W mapach myśli, z pierwszych, prostych i automatycznych skojarzeń wypływają przecież kolejne, zupełnie abstrakcyjne, czasem niezwiązane z pierwotnym źródłem. Próba namysłu nad taką logiką myślenia skłania do autorefleksji, np. Dlaczego „Kanał” potraktowałem/am jako historię miłosną, skoro jest to przede wszystkim opowieść o tragedii powstańców? Zatem, co oznacza to skojarzenie i dlaczego się pojawiło? Odpowiedzi na tak zadane pytanie może doprowadzić do sformułowania bardzo twórczych i odkrywczych wniosków.

Mapy myśli są bardzo pomocne także w odkrywaniu warstwy aluzyjnej, symbolicznej, metaforycznej filmów. Wielopłaszczyznowa natura słów, za pomocą których opisywany jest obraz filmowy prowokuje bowiem do poszukiwania w nim znaczeń ukrytych. Jeśli np. podczas mapowania owego „Kanału” zostanie wypisane słowo „krata” (obraz zakratowanego kanału, z którego w finale nie mogą wydostać się bohaterowie filmu, zwykle wywołuje w uczniach silne emocje), to oczywistym będzie, że uczniowie spróbują zastanowić się nad symbolicznym znaczeniem krat.

Dzięki graficznej formie zapisu, mapa myśli umożliwia ponadto kompleksowy ogląd zagadnienia. Rozrysowanie go przy użyciu słów, strzałek, znaków znakomicie uwidacznia powiązania między nimi. Nie tylko w obrębie danego przedmiotu, czy kategorii, lecz na znacznie większą skalę. Możliwość całościowego spojrzenia na problem prowadzi do odwrócenia tradycyjnego modelu analizy filmowej stosowanego powszechnie w szkole. Model ten polega na analizowaniu poszczególnych elementów filmu osobno, np. bohaterowie, świat przedstawiony, muzyka itp. Zdobyta w ten sposób wiedza ma rozproszony charakter, który utrudnia formułowanie syntetycznych wniosków. Mapa myśli przeciwnie, pozwala dostrzec związki między poszczególnymi elementami dzieła filmowego.